یادداشتی درباره فیلم 300

یادداشتی درباره فیلم 300

در هفته های گذشته با پخش آنونس فیلم 300 زمزمه هایی-بیشتر از سوی ایرانیان خارج از کشور- به گوش رسید که بار دیگر سینمای هالیوود دست به تحریف تاریخ ایران زده و چهره خشنی از ایرانی ها ترسیم کرده اند. این زمزمه ها با آغاز نمایش فیلم از روز جمعه شدت گرفت و علاقمندان به حل مسائل حقیقی در دنیای مجازی با راه انداختن یک نهضت اینترنتی تصمیم به بمباران گوگلی سازندگان این فیلم گرفتند و در کنار آن طوماری نیز برای امضا روی وب گذاشته شد که ایها الناس به داد برسید که تمامی حیثیت و آبروی هزاران ساله ایران و ایرانی بر باد رفت!

نمی توانم بگویم که دقیقاً از نیت کسانی که دست به ساختن این فیلم زده اند و مقابله کنندگان شان اطلاع دارم. اطمینان دارم که مبارزان اینترنتی نیز از نیت واقعی سازندگان فیلم 300 اطلاع ندارند و همچون بسیاری از سینما دوستان ایرانی اسیر برخورد توام با شیفتگی و نفرت خود نسبت به سینمای غرب-مخصوصاً هالیوود- شده اند. در سال های گذشته و به خصوص بعد از فاجعه 1357 در کشور ما و رشد حرکت های بنیاد گرایانه در خاورمیانه منتقدان و تماشاگران شرقی و مخصوصاً ایرانی برخوردی توام با افراط و تفریط با سینمای غرب داشته اند. مثلاً شما خواننده عزیز این مطلب آیا جزو کسانی نیستید که در میان اسامی سازندگان فیلم های آمریکایی با دیدن نامی که اندک نشانی از ایرانی بودن شخص داشته باشد، به وجد می آیید؟

طبیعی است که حضور موثر در بزرگ ترین مرکز فیلمسازی برای اهالی سینمای هر کشوری مایه مباهات و غرور است، اما همواره یک نکته در این رابطه فراموش می شود و آن این است که: سینما خود واقعیت نیست.

به همین دلیل حضور شهره آغداشلو در سریال 24 در نقش زنی تروریست به مذاق تماشاگر ایرانی خوش نمی آید، اما بازیگران اروپای شرقی[و این اواخر انگلیسی ها] با میل و رغبت در این سریال و فیلم های پر خرج هالیوودی نقش هموطنان تروریست و آدم کش خود را بازی می کنند و آب از آب تکان نمی خورد، چرا؟

نگاهی به داخل مرزها و شادمانی سیاست گذاران و نویسندگان سینمایی و حتی عوام پس از دریافت جوایز متعدد توسط فیلمسازانی که تماشاگر ایرانی حاضر به تماشای فیلم آنها در ازای خرید بلیط نیست، نیز باعث حیرت است. چنین عکس العمل هایی راه را برای ایستادن در برابر آثار جدی تر که با اهداف سیاسی مشخص ساخته می شوند، می بندد.

کدامیک از امضا کنندگان این تومار و بمباران کنندگان گوگلی فیلم های مستند چند ساله اخیر درباره جمهوری اسلامی را به یاد دارند؟ اصلاً کدامیک از آنها را دیده اند؟

کسی Nuclear Terrorists.Blind Horizons یا Inside Iran, The Most Dangerous Nation را به خاطر می آورد؟ چند نفر Nuclear Jihad: Can Terrorists Get The Bomb?  یا Journey to The End of The World:IRAN و ده ها نمونه مشابه اینها را دیده اند؟ کدامیک از این آقایان و خانم ها در برابر تصویر ددمنشانه ترسیم شده در این فیلم ها که از سیاست های سوء جمهوری اسلامی ریشه گرفته و به پای ملت و مردم ایران[تاکید می کنم در زمان حال، نه گذشته ای تاریخی] گذاشته شده، شوریده اند؟ آیا خبر دارید که تهیه کنندگان این فیلم های کانال های معتبری چون History، BBC، National Geographic وDiscovery  هستند و گفته های آنان برای جماعت کتاب نخوان و کسانی که زیر پای شان در برابر تلویزیون علف سبز می شود، حکم وحی منزل را دارد؟

بله. من هم به عنوان یک ایرانی افتخار می کنم که شهره آغداشلو، بهار سومخ، کاترین بل، داریوش خنجی، حسن فتحی، حبیب زرگرپور، رضا بدیعی، علی امینی، فرهاد صفی نیا، سیروس نورسته و ده ها نفر دیگر با تلاش راه خود را در دل این سیستم خشن و بی رحم باز کرده و به مدارجی هم رسیده اند. اما فراموش نمی کنم که تصویری که همین افراد در مقابل دوربین به نمایش می گذارند، قرار نبوده و نیست که نشان دهنده تمامی منش و تاریخ ایرانیان باشد. مگر در همین فیلم های آمریکایی پلیس خشن و فاسد، قاچاق چی بی رحم، قاضی خطاکار و حتی این اواخر رئیس جمهورهای قدرت طلب و فاسد تا بن استخوان[در همین سریال 24] از خارج آمریکا یا کرات دیگر می آیند؟

یا از همه بدتر فیلم های مستند با لحن مثبت درباره تاریخ و فرهنگ ایران باستان را که باز هم توسط همین غربی های مغرض!!! ساخته شده، مانند Engineering an Empire: Persians را دیده و به دیگر خارجی ها معرفی کرده؟ چند نفر به یاد دارد که همین قصه فیلم 300 نزدیک به چهل و پنج سال قبل توسط رودلف ماته آن هم به شکلی واقع گرایانه تر به فیلم برگردانده شده و در کشور عزیز نیز به نمایش در آمده و کمتر کسی-آن هم در دوره ای که یه رخ کشیدن و یادآوری عظمت و مجد ایران باستان کاری روزمره بود- خم به ابرو آورده؟

چرا هموطنان عزیز با یک کشمش فوری گرمی شان می شود و فراموش می کنند فرانک میلر یک نویسنده داستان های گرافیکی است و هیچ کس از او توقع وفاداری به تاریخ را ندارد؟ داستان 300 نوشته میلر همان قدر به واقعیت های تاریخی وفادار است که زباله هایی مانند Ghost Rider و دیگر قصه های مصور مارول!

و گیریم به فرض محال هالیوود در صدد زدن نیشی به من و توی ایرانی باشد، در همین یکی دو سال اخیر با فیلم هایی مانند سیریانا این کار را به شکلی بهتر و کارا تر انجام داده، ولی اکثریت تماشاگران نوار ویدیویی همین فیلم را ده بار عقب و جلو کرده اند تا دو کلمه فارسی شکرین را که از میان لب های جورج کلونی خارج می شود، بشنوند!!!

آیا اینها گم کردن سوراخ دعا و افراط و تفریط نیست؟ آن هم در زمانه ای که بحث دستیابی جمهوری اسلامی به بمب هسته ای موضوع روز است و تصویر ما در دنیای واقعیت دچار تخریب دهشتناکی شده است؟

سال ها قبل وقتی که بدون دخترم هرگز[بر اساس داستانی واقعی] به نمایش در آمد، کمتر ایرانی بود که به دلیل تصویر ابلهانه ای که این فیلم از ایرانی ها به نمایش می گذاشت، به خشم نیامده باشد. اما همین آدم ها سه چهار سال قبل وقتی جورج کلونی و رفقای دزدش در سه پادشاه[یک قصه تخیلی] عراقی های مبارز! را از چنگال سربازان صدام نجات داده و تحویل مرزبانان ایرانی دادند، فریاد شادمانی سر دادند.

فراموش نکنیم تصویر واقعی ما در آستانه هزاره جدید با دولتمردانی که نشانی از ایرانی بودن ندارند، به شدت دچار مخاطره شده است. درد اینجا است نه ساخت و نمایش یک فیلم تخیلی و تجاری که قرار است مشتی نوجوان پاپ کورن خور آمریکایی که عاجز از یافتن محل ایران روی نقشه جغرافیاست، آن را دیده و ساعتی بعد فراموش کنند. ولی همین نوجوان ها،  زمانی که والدین شان اخبار روزانه را دنبال می کند، از سر اجبار بارها و بارها نام آقای...و ...  را می شنود و در عالم واقعیت در نزد خود از ایران و ایرانی تصویری هولناک ترسیم می کند. این جوان در آینده نزدیک نیاز به هیچ محرکی ندارد تا در ارتش آمریکا ثبت نام کرده و برای تحمیل دموکراسی به خاورمیانه و شاید ایران برود.

اگر قرار است برای ترسیم تصویری واقعی و انسانی تلاش کنیم، بیایید آن را فارغ از شیفتگی و نفرت و در دنیای واقعیت بسازیم. یقین زمانی که در این کار موفق شویم، تلقی همه فیلمسازان غربی از هویت و منش ایرانی دچار تغییرات بنیادین خواهد شد.